Agnieszka Nawrocka

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała biuletyn dla uczniów, w którym są błędy świadczące o zupełnej ignorancji autorki. Należy jak najdalej trzymać uczniów od tej publikacji.

Na stronie internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej pod adresem www.cke.edu.pl/images/stories/EFS/ustny_polski.pdf dostępny jest (od października 2005 r.)  Biuletyn maturalny dla uczniów zatytułowany Egzamin ustny z języka polskiego. Publikację tę napisała Katarzyna Bocheńska.

W rozdziale 5. Od wyboru tematu po wystąpienie maturalne na stronach 15, 16 i 17 autorka zamieszcza wskazówki dotyczące zasad sporządzania bibliografii i przypisów. Przytoczone informacje nie są zgodne z obowiązującymi obecnie normami: PN-ISO 690: 2002 Dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Zawartość, forma i struktura oraz PN-ISO 690-2: 1999 Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części.

Oto kilka zaleceń autorki.

Opis bibliograficzny artykułu w czasopiśmie Katarzyna Bocheńska proponuje rozpoczynać od inicjału imienia autora, a na końcu opisu zamieszczać numer ISBN (czasopisma!) - przykład zaczerpnięty dosłownie z Biuletynu:

T. Ulewicz, Niespodzianka humanistyczna: Fraszki Kochanowskiego w przekładzie włoskim, Ruch Literacki XXXVII: 1996, z. 4., s. 389-396. ISBN 83-44567-89-0.

Rozpoczynanie opisu od inicjału imienia autorka zaleca konsekwentnie, a nawet zastrzega, że "tylko w bibliografii ułożonej według alfabetu kolejność może być odwrotna" (!). Podawania imienia w pełnym brzmieniu Bocheńska nie dopuszcza.

Jeżeli kogoś dziwi istnienie numeru ISBN czasopisma, to informuję, że z numerem ISBN autorka Biuletynu potrafi robić więcej - np. zna numer ISBN książki wydanej w r. 1948, chociaż - jak wiadomo - pierwsze ISBN-y pojawiły się ćwierć wieku później. 

Interesujące jest wyjaśnienie pojęć "literatura podmiotu" i "literatura przedmiotu". Cytat zaczerpnięty dosłownie z Biuletynu:

Mianem literatury podmiotu określa się teksty zasadnicze dla omówienia danego problemu, np. Portret świętego w literaturze średniowiecznej i współczesnej. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów.

Literaturą podmiotu stają się więc teksty podstawowe - literackie: Legenda o św. Aleksym, Św. Szymon Słupnik itd.

Na stronie 7. Biuletynu do literatury podmiotu Katarzyna Bocheńska zalicza m.in. publikację z historii literatury oraz stronę internetową - cytat zaczerpnięty dosłownie z Biuletynu:

I. Literatura podmiotu:

1. Mickiewicz Adam: Konrad Wallenrod. Ossolineum 1991. ISBN 83-04-03340-2

2. Witkowska Alina: Literatura romantyzmu. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa 1987. ISBN 83-01-05357-7

3. www. cierpienie/człowiek/Ossolineum/zbiory. (z dnia 16 marca 1999) [pisownia oryginalna!]

W całym Biuletynie (nie tylko we fragmentach dotyczących bibliografii) roi się od błędów redakcyjnych, pominięte są wyrazy, pojawiają się jakieś przypadkowe zdania.

Kompromitujący Biuletyn maturalny jest oficjalnie firmowany przez Centralną Komisje Egzaminacyjną! Może to mieć bardzo niekorzystne skutki dla umiejętności uczniów, przebiegu egzaminów (nie wszyscy egzaminujący będą wiedzieli, że CKE wymyśliła nowe zasady tworzenia bibliografii, a trudno źle oceniać ucznia, który stosuje się do oficjalnych zaleceń) oraz wiarygodności CKE. Biuletyn od kilku miesięcy "wisi" w internecie. Nie wystarczy go teraz po cichu wycofać. Z pewnością wielu uczniów wydrukowało już sobie Biuletyn jako wzór. Trzeba im głośno i wyraźnie powiedzieć, że powinni go wyrzucić do kosza.  Miejmy nadzieję, że CKE zdobędzie się na taki głos.

Z pewnością nauczyciele bibliotekarze zdołają sprostować liczne błędy zamieszczone w publikacji, aby uczniowie klas maturalnych otrzymali za swoje prezentacje wyższą ocenę niż Katarzyna Bocheńska.

Agnieszka Nawrocka
Biblioteka Pedagogiczna
Świdnica