Analiza przypadku Łukasza K. na lekcjach informatyki w klasie III gimnazjum

Back Powrót

Identyfikacja problemu

Postanowiłam zanalizować przypadek Łukasza na lekcjach informatyki. Po dwóch miesi±cach nauki (1 godzina tygodniowo) chłopiec nie wykazywał postępów w nauce ani zainteresowania kolejnymi, nowymi treściami. Charakteryzuje się on nietypowym zachowaniem na prowadzonych przeze mnie lekcjach.

Uczniowie tej klasy już rok uczyli się tego przedmiotu, a w klasie III będzie trwał tylko I semestr. Materiał nauczania obejmuje głównie arkusz kalkulacyjny i pracę w sieci Internet.

Zachowanie Łukasza już od wejścia do pracowni komputerowej jest nietypowe. Uczeń głośno narzeka na wszystko: komputer, który nie jest wł±czony, krzesło inaczej ustawione, itd. W czasie wprowadzenia do tematu lekcji nie uważa, następnie nie potrafi wykonać nawi±zuj±cych do wstępu ćwiczenia. Wymaga ci±głej pomocy i całkowicie absorbuje uwagę nauczyciela, który ma pod opiek± 10 - 12 uczniów. Mimo stałego udzielania uczniowi wskazówek, ponownego tłumaczenia kolejnych czynności, Łukasz nie wykazuje postępów w nauce, nawarstwiaj± się jego zaległości w nauce.

Brak podjęcia zdecydowanych kroków w sprawie Łukasza może spowodować dalsze pogłębianie się zaległości, znudzenie przedmiotem, a w konsekwencji brakiem promocji.

Propozycja rozwi±zania problemu

Postanowiłam zacz±ć od rozmowy z wychowawc± klasy, a następnie z pedagogiem szkolnym. Moim zdaniem Łukasz jest człowiekiem, który zwraca na siebie uwagę głośnym zachowaniem. Prawdopodobnie jest to wynik braku poczucia akceptacji oraz niemożność zaspokojenia potrzeby sukcesu.

Wychowawca klasy uważa, że zachowanie chłopca jest wynikiem lenistwa. Nawarstwiaj±ce się braki w wiadomościach i umiejętnościach powoduj±, że uczeń nie potrafi podj±ć nowego tematu i zachowuje się bezczelnie wobec nauczycieli, a przy tym również dezorganizuje lekcje i nie pozwala na pracę innym.

Pedagog szkolny określiła Łukasza jako chłopca inteligentnego, ale nadpobudliwego (wg "Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży" red M. Żebrowskiej: najczęstsz± postaci± nerwowości jest nadpobudliwość psychoruchowa. Do objawów należy między innymi nieopanowanie, drażliwość, apatia. Dzieci nadpobudliwe często s± gadatliwe, łatwo zmieniaj± przedmiot zainteresowania, niechętnie zajmuj± się w ci±gu dłuższego czasu jedn± czynności±, pracuj± bardzo nierównomiernie i niesystematycznie. Przed przyst±pieniem do wykonywania czynności daje się zauważyć charakterystyczny brak skupienia uwagi, przejawiaj± osłabion± zdolność planowania. Na lekcjach z reguły nie uważaj±, nie s± zdolne do długotrwałej koncentracji uwagi. Przez nauczycieli często oceniane s± jako zdolne, ale leniwe).

Po bójce z koleg± wychowawca klasy wystosował opinię do s±du do spraw nieletnich, w której napisała między innymi, że uczeń, mimo inteligencji otrzymuje dopuszczaj±ce oceny na lekcjach, a za zachowanie wystawiono ocenę nieodpowiedni±. Proponowano zgłoszenie się ucznia do poradni psychopedagogicznej. Mimo wyrażonej zgody przez matkę, uczeń nie zgłosił się i odmówił wypełnienia testów na terenie szkoły. Po śmierci ojca Łukasz zamkn±ł się w sobie, ale szuka sposobów zaistnienia wśród kolegów - głośnym zachowaniem, bezczelnymi odzywkami w stosunku do nauczycieli i uczniów zwraca na siebie uwagę, bo nie widzi lub nie chce wykorzystać innych możliwości.

Wydaje się, że najlepszym rozwi±zaniem byłoby objęcie chłopca nauczaniem indywidualnym, tym bardziej, że nie posiada on w domu komputera. Kolejnym problemem s± słabe oceny ze wszystkich przedmiotów, co warunkuje utrudnione rozumienie nowych treści.

Postanowiłam obj±ć ucznia opiek± w ramach korepetycji w bibliotece szkolnej (program autorski przedstawiony w innym paragrafie), do czasu wyrównania braków i możliwości wł±czenia się w miarę samodzieln± pracę na lekcji.

Wdrażanie oddziaływań

Do końca semestru pozostało około 12 godzin lekcyjnych. Mam nadzieję, że indywidualne zajęcia w szczególnej atmosferze, jak± stwarza biblioteka i brak pozostałych uczniów z klasy, którzy dla Łukasza stanowi± widownię, spowoduje skupienie się chłopca na nowej wiedzy i umiejętnościach.

Ponieważ program autorski zakłada "działania etapowe, poczynaj±c od stworzenia atmosfery otwartości, ćwiczenia umiejętności wyrażania własnych myśli, poprzez ćwiczenie technik szybkiego uczenia się, aż do systematycznej pracy", mam nadzieję na zacieśnienie kontaktów z uczniem, spowodowanie jego otwarcia się na now± widzę i umiejętności.

Pierwsze lekcje wprowadzaj±ce nowe treści musz± być poświęcone na zaaklimatyzowanie się ucznia, przywyknięcie do nowego sposobu prowadzenia lekcji i opracowanie od pocz±tku poprzednich tematów z zakresu arkusza kalkulacyjnego. Koniecznym wydaje się również przybliżenie Łukaszowi przydatności tego programu komputerowego do jego sposobu myślenia i jego możliwości.

Na kolejnych lekcjach planuję realizację minimum wiadomości i umiejętności, gdyż brak komputera w domu ucznia, a więc brak możliwości codziennych ćwiczeń, przy miernych wiadomościach głównie z matematyki (dane, tabele, wykresy, funkcje, itp.) daj± szansę na najwyżej podstawowe opanowanie treści nauczania.

Efekty oddziaływań

Uczeń bez entuzjazmu przystał na dodatkowe lekcje - postanowił spróbować.

Pierwsze spotkanie spędziliśmy na wzajemnym poznaniu siebie i jego możliwości w zakresie przedmiotu. Na kolejnym spotkaniu Łukasz zaprezentował mi dotychczasowe umiejętności w edytorze grafiki i tekstu - niestety niewielkie. Nie potrafił przypomnieć sobie wiadomości z zakresu bazy danych.

Kolejne spotkanie to podstawowe elementy pracy z arkuszem kalkulacyjnym, tj. pojęcie komórki, jej adresu, obszaru danych, wprowadzanie danych liczbowych i tekstowych, tworzenie prostych obliczeń, tabel i wykresów.

Niestety na kolejne spotkania uczeń nie przyszedł.

Starałam się zapewnić mu drobne sukcesy podczas lekcji, aby podnosić jego motywację i wiarę w siebie, a co za tym idzie - zmusić go do samodzielnej pracy.

Ostatecznie jego wiadomości i umiejętności okazały się dostateczne i wydaje mi się, że trochę podniosła się samoocena ucznia. Niestety, nie pozwolił pomóc sobie na tyle, aby swobodnie korzystać z wiadomości i umiejętności przewidzianych programem klasy III w zakresie informatyki.

opracowała: Wawoczny Jolanta

Back Powrót