|
Maria Kośmicka, Ewa Kubiak
Warto w obliczu faktu, jakim jest wejście Polski do Unii Europejskiej, zaprosić uczniów szkół
podstawowych do wzięcia udziału w interdyscyplinarnym turnieju pod hasłem: "Moje rodzinne miasto -
europejsk± kuźni± talentów" i w ten sposób podj±ć próbę ułatwiania uczniom geograficznej i
kulturowej mobilności oraz promowania szlachetnie pojętej rywalizacji, bazuj±cej na wspólnych doświadczeniach
edukacyjnych.
Jednocz±c się we wspólnej zabawie, stworzymy ważny kanał przekazu wiedzy o procesie integracji
europejskiej w systemie edukacji szkolnej. Przypomnimy hasło: "Tyle razy jesteś człowiekiem, ile języków
znasz".
Opracowuj±c formułę konkursu, pragnęłyśmy położyć nacisk nie na ilość przyswajanych informacji o
strukturach Unii Europejskiej i zasadach jej funkcjonowania, ale na umiejętność operowania nimi i
wykorzystania materiałów źródłowych dostępnych podczas trwania turnieju. Wykorzystanie bazy czytelniczej
i warsztatu informatycznego biblioteki szkolnej to condicio sine qua non, by przedsięwzięcie zakończyło się
powodzeniem.
Idea imprezy i jej główne cele wynikaj± z głębokiego przekonania autorek, że Europejczykiem
nie zostaje się poprzez narodziny, lecz można nim się stać dzięki kształceniu, poznawaniu języków
obcych oraz różnych kultur, zwyczajów i konkretnych zagadnień zwi±zanych ze światem polityki, sztuki
itp. w szerszym, międzynarodowym kontekście.
Projekt, którego czas realizacji ustalono na około 2 miesi±ce, powi±zany jest ze ścieżkami: edukacja
czytelnicza i medialna oraz edukacja regionalna.
Cele projektu:
Cele ogólne |
Cele operacyjne
|
-
Wyrabianie szacunku dla wielokulturowej przeszłości Polski i Europy oraz umiejętności dostrzegania roli
tradycji w rozwoju kultury.
|
- Uczeń : rozumie wspólnotę europejskiego dziedzictwa kulturalnego
- zna historię powstania Unii Europejskiej
- wykazuje postawę tolerancji dla innych kultur i wyznań
- umie zamanifestować swój szacunek dla dziedzictwa kulturowego w zwi±zku z globalizacj± kultury
masowej.
|
-
Promocja szkoły jako swoistej "kuźni talentów", czyli instytucji daj±cej młodemu człowiekowi
szansę wszechstronnego rozwoju.
|
|
-
Rozwijanie u dzieci umiejętności autoprezentacji, promocja młodych talentów.
|
- Uczeń : rozumie znaczenie sygnałów komunikacji niewerbalnej i werbalnej
- prezentuje wytwory własnej pracy
- porównuje osobliwości ( np. folkloru wybranych krajów europejskich )
- kreuje swój wizerunek młodego Europejczyka.
|
-
Zachęcenie uczniów do porównania tradycji i kultury innych narodów, zwiększenie ich motywacji do nauki
języków obcych.
|
- Uczeń : rozumie maksymę "Granice mojego języka s± granicami mojego świata"
- pokonuje bariery komunikacyjne
- rozwija umiejętności komunikacji i praktycznego wykorzystania języka obcego
- przetwarza informacje podane w języku obcym.
|
-
Uświadomienie dzieciom roli języka obcego jako środka komunikacji w chwili otwarcia dla Polaków granic
innych krajów.
|
- Uczeń : rozumie tekst obcojęzyczny
- przewiduje, że uczenie się języków obcych to podstawa, która determinuje partnerstwo Polski w
zjednoczonej Europie
- odkrywa, że jego życiowy start i ewentualne kontynuowanie nauki poza granicami Polski zależy od
stopnia opanowania języka obcego.
|
- Możliwość ukazania dorobku szkół bior±cych udział w turnieju oraz przybliżenia sylwetek patronów
gnieźnieńskich podstawówek i ich wkładu w rozwój myśli i kultury europejskiej.
|
- Uczeń : ilustruje sylwetkę patrona szkoły, jego dorobek naukowy czy twórczy oraz wkład w rozwój
myśli i kultury europejskiej
- klasyfikuje bogactwo działań edukacyjnych w odniesieniu do własnej szkoły i perspektyw jej
rozwoju
- wybiera sposób promocji własnej szkoły, opracowuj±c dowolny komunikat medialny
- pielęgnuje poprzez działanie dumę z olbrzymiego wkładu polskiej myśli twórczej w rozwój
europejskiego dorobku kulturalnego.
|
-
Wł±czenie uczniów w kształtowanie ogólnoeuropejskich wartości.
|
- Uczeń : definiuje cechy człowieka świadomego swych korzeni i równocześnie akceptuj±cego odrębność
kulturow± innych narodów Europy
- selekcjonuje i hierarchizuje w sposób świadomy preferowane powszechnie wartości maj±ce
swój rodowód w praźródłach kultury europejskiej.
|
-
Wykorzystanie różnych aspektów europejskiej różnorodności kulturowej, środowiskowej, społecznej,
ekonomicznej na drodze wyrabiania umiejętności wyszukiwania informacji.
|
- Uczeń : zna źródła informacji i ich strukturę
- rozumie potrzebę istnienia globalnej sieci komputerowej
- wykorzystuje do poszukiwań programy multimedialne oraz Internet
- potrafi szybko wyszukać informacje na interesuj±cy go temat, dokonuj±c trafnych wyborów
podstawowych kompendiów wiedzy o Unii Europejskiej.
|
Wykaz pomocy dydaktycznych:
- fragmenty legendy o Europie (Norman Davies, Rozprawa historyka z histori±, przeł.
Elżbieta Tabakowska, wyd. Znak, Kraków 1998, s. 19 - 21.)
- koperty z przygotowanymi wcześniej zestawami zadań dla grup; makieta londyńskiego
autobusu, w okienkach którego umieścimy koperty do losowania;
- kserokopie barwne: plan londyńskiego metra, oryginalna ulotka o Londynie;
- rzutnik , slajdy przedstawiaj±ce reprezentacyjne obiekty Londynu ( z uwagi na aspekt
wychowawczy można wykorzystać zdjęcia, które uczniowie np. poprzednich roczników
zrobili podczas wycieczki zagranicznej albo materiały wykonane na zajęciach koła
informatycznego przy pomocy skanera i programu do obróbki slajdów)
- duża plansza z narysowan± krzyżówk± ( może być przyczepiona do tablicy magnetycznej)
- podręczne słowniki polsko - angielskie / angielsko - polskie, kalkulatory
- zestaw przypinanych do tablicy magnetycznej szyldów z nazwami kolejnych ogniw zajęć:
gnieźnianin podróżuje i zwiedza, gnieźnianin wykorzystuje znajomość obcego języka itd.
- tablica biała i pisaki z narysowan± wcześniej tabel± do punktacji uzyskanej przez
poszczególne grupy
- plansze tematyczne i mapa Europy oraz państw UE - elementy wystroju sali
- wykonane na zajęciach koła informatycznego symboliczne nagrody - PASZPORTY
EUROPEJCZYKA dla zwycięskiej grupy
Kolejne etapy realizacji projektu
- Ogłoszenie regulaminu, zaprezentowanie celów imprezy i warunków uczestnictwa, określenie roli
bibliotek szkolnych w przygotowaniu turnieju.
- Skompletowanie listy szkół, które wł±cz± się w realizację projektu.
- Nawi±zanie przez poszczególne szkoły kontaktów z miejskimi punktami informacji europejskiej,
stworzenie podobnych mini punktów w różnych bibliotekach szkolnych.
- kompletowanie materiałów informacyjnych na temat Unii Europejskiej (broszury, foldery, czasopisma,
promocyjne ksi±żki) i ich powielenie dla młodzieży
- przekazanie zgromadzonych materiałów bibliotekom szkolnym i klubom europejskim, działaj±cym w poszczególnych
placówkach oświatowych
- przygotowanie w czytelniach bibliotek szkolnych tzw. "k±cika ciekawostek europejskich", wizualizacja
na planszach zagadnień zwi±zanych z przygotowywaniem się Polski do członkostwa w UE.
- Nawi±zanie współpracy z lokalnymi Klubami Europejskimi.
- zwiedzanie sal europejskich w szkołach, przegl±danie kronik szkolnych klubów
- cykl spotkań bibliotecznych z członkami klubów, podczas których uczniowie pogłębi± wiedzę o
kulturze i tradycjach narodów europejskich.
- Zgromadzenie stosownej bibliografii anglojęzycznej sugerowanej przez organizatorów
konkursu i zaznajomienie się z ni± pod opiek± nauczycieli języka angielskiego.
- tłumaczenie tekstów z języka angielskiego na polski
- ćwiczenia w wyszukiwaniu w tekście konkretnych informacji
- identyfikacja i lokalizacja na mapie charakterystycznych obiektów stolic europejskich
- szukanie podobnych odniesień w przewodnikach turystycznych dostępnych na półkach bibliotecznych,
wyselekcjonowanie w toku międzyklasowych konkursów uczniów, którzy wykazuj± się największymi umiejętnościami
w zakresie j. angielskiego.
- Robienie plakatów promuj±cych Gniezno jako prężnie rozwijaj±ce się miasto europejskie.
- nawi±zanie współpracy z Urzędem Miasta, Starostwem Powiatowym itp.
- uzyskanie danych i zgromadzenie ciekawostek o miastach partnerskich Gniezna i dotychczasowej wymianie
kulturalnej
- eksponowanie podczas wycieczek i zajęć plastycznych z dziećmi walorów turystycznych rodzinnego miasta,
wystawki na terenie czytelni bibliotecznych
- przygotowanie efektów finalnych prac uczniowskich, tj. plakatów i wybór najoryginalniejszego, który
oceniony zostanie podczas finału turnieju.
- Projektowanie folderu reklamuj±cego własn± szkołę.
- zbieranie danych statystycznych, informacji o bogactwie oferty edukacyjnej, osi±gnięciach, planach na
przyszłość, działalności kół zainteresowań, klubów i organizacji oraz biblioteki szkolnej i jej zasobów
- selekcja i opracowanie zebranych materiałów
- sesja fotograficzna- konkurs na najciekawsze zdjęcia szkoły
- przygotowanie szaty graficznej folderu i obróbka w odpowiednich programach komputerowych (np. na zajęciach
koła informatycznego)
- Opracowanie albumu o patronie szkoły, wkładzie jego myśli twórczej w rozwój kultury i nauki
europejskiej.
- rozpoczęcie w szkołach kampanii pod hasłem "Patroni gnieźnieńskich szkół - Europejczykami"
- szukanie śladów europejskich wędrówek patronów gnieźnieńskich szkół podstawowych
- przybliżenie sylwetki patrona własnej szkoły w wymiarze aksjologicznym
- szkolna giełda pomysłów na okładkę albumu, wystawka w bibliotece
- wł±czenie się nauczycieli języka polskiego, historii, plastyki, techniki, informatyki, którzy
pokieruj± pracami uczniów nad przygotowaniem ostatecznej wersji albumu, prezentowanej podczas finału
konkursu.
- Podsumowanie przygotowań i dostarczenie prac konkursowych (albumy, plakaty, foldery) do placówki, na
terenie której zostanie rozegrany turniej.
- Projektowanie i wykonanie strojów nawi±zuj±cych do osobliwego folkloru różnych krajów europejskich.
- gromadzenie zdjęć, fotosów, ilustracji, opisów typowych strojów narodowych czy regionalnych (wystawa
w bibliotece szkolnej)
- uczniowie w roli projektantów mody- szkolne giełdy pomysłów
- "uruchomienie" krawieckich pracowni "Mody europejskiej" w ramach zajęć techniki b±dź kół
zainteresowań
- szkolna rewia mody europejskiej, poł±czona z wytypowaniem najbardziej pomysłowych kreacji, których
autorzy utworz± grupę kibiców drużyny.
- Podsumowanie efektywności przygotowań, wytypowanie ostatecznego składu drużyny, która reprezentować
będzie szkołę w finale turnieju.
Scenariusz imprezy finałowej
Abraham Lincoln wypowiedział znamienne słowa: "To piękne, gdy człowiek może być dumny ze swojego
miasta, ale jeszcze piękniej, gdy miasto może być z niego dumne". Dzisiaj trudno mówić o przyszłości
Gniezna bez was, młodzi przyjaciele, tym bardziej, że większość waszego życia przebiegać będzie już w
zintegrowanej Europie. Dlatego warto, byście zdobywali wiedzę o Unii Europejskiej i posiedli umiejętność
wykorzystania jej w praktycznym działaniu. Dziś my - nauczyciele zwracamy się do was z ważnym przesłaniem.
Jesteście gnieźnianinami, b±dźcie z tego powodu dumni. Kochajcie historię swego miasta, nabierajcie
przekonania, że Gniezno jest pięknym miejscem w Wielkopolsce, Polsce czy w Europie i pamiętajcie: "Żeby
stać się Europejczykiem, trzeba kochać swoj± ojczyznę i być zadowolonym z własnej tożsamości i
kultury narodowej".
Zanim rozpoczniemy szlachetnie pojęt± rywalizację pod hasłem: "Gniezno europejsk± kuźni± talentów",
zadumajmy się przez chwilę nad histori± kontynentu, na którym się urodziliśmy, którego cz±stk±
byliśmy i jesteśmy.
(Na tle podkładu muzycznego w sali rozlega się tajemniczy głos, wyświetlane s± slajdy z
mapami i wizerunkami rodem ze świata antycznego.)
GŁOS:
Na pocz±tku nie było Europy. Przez 5 mln lat był tylko długi, pełen zatok półwysep bez nazwy,
osadzony na froncie największej na świecie masy l±du niby rzeźbiona figura na dziobie okrętu. Nazwa
kontynentu pochodzi prawdopodobnie od asyryjskiego słowa erebzachód. Europa byłaby więc "
krajem zachodu słońca".
Według tradycji pod koniec II tysi±clecia p.n.e. Hellenowie wtargnęli z głębi kontynentu, opanowuj±c
wybrzeża Morza Egejskiego i rozprzestrzenili się na tysi±ce wysp rozrzuconych na wodach morskich od
Peloponezu po wybrzeża Azji Mniejszej. Homer 600 lat p.n.e. określił Europę jako północn±. Grecję, a
Herodot nazwał tak obszary położone dalej na północ.
I tak Europa stała się przedmiotem jednej z najszacowniejszych legend świata klasycznego. Według
mitycznych wyobrażeń to córka Agenora, fenickiego władcy Sydonu lub Tyru i równocześnie matka władcy
krety - Minosa, a tym samym antenatka najstarszej gałęzi śródziemnomorskiej cywilizacji.
Europa była tak piękna, że zakochał się w niej sam Zeus. Zamienił się w dorodnego, białego byka i
uprowadził Europę na Kretę. Z tego zwi±zku narodzili się trzej synowie. Jednak ojciec Europy nakazał
swoim synom, by udali się w poszukiwaniu siostry. Wędrówka braci nabrała znaczenia symbolicznego-
poszukiwanie Europy to tyle, co jej tworzenie.
(Ostatni slajd przedstawia mapę współczesnej Europy, muzyka cichnie, a na tle melodii Gregorian przed
kurtynę wolno wychodz± trzy przebrane za mnichów postaci.)
Mnich I:
Nikt nie nazwałby Europy kontynentem gdyby nie wytworzyła bogatej w dokonania kultury, która pozwala
definiować europejsk± tożsamość, rozumian± jako duchow± wspólnotę jej mieszkańców.
Mnich II:
Prajedność Europy była wynikiem poł±czenia pr±dów greckich i łacińskich, natomiast Europa jako
wspólnota kultury narodziła się z chrześcijaństwa.
Mnich III:
Młody władca niemiecki, Otton III w 1000 r. przybył do Gniezna i przypomniał światu , szczególnie
"staremu kontynentowi" idee zjednoczeniowe Karola Wielkiego. Jego misja podczas Zjazdu Gnieźnieńskiego
i niekonwencjonalna polityka zmierzały do poł±czenia Europy nie orężem, lecz ugod± z władcami państw i
księstw. Potężny europejski władca odbył pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha nie tylko w celach
religijnych.
Mnich I:
Dwaj wielcy politycy Bolesław Chrobry i Otton III spotkali się po to, by rozpocz±ć wspóln± realizację
planów utworzenia wielkiej Europy, czyli jak mawiamy obecnie wspólne-go europejskiego domu. Podczas Zjazdu
padaj± znamienne słowa zanotowane przez Galla Anonima "Wypada chlubnie wynieść Bolesława na tron królewski
i wywyższyć koron±". Otton wkłada na głowę Bolesława diadem, wręcza gwóźdź z krzyża św. wraz
z włóczni± św. Maurycego. Przyczyn± dost±pienia tych zaszczytów była zapewne koncepcja jednoczenia
Europy, realizowana przez młodego cesarza. W wyniku gnieźnieńskiego porozumienia obu chrześcijańskich władców
staliśmy się, na zawsze, przedmurzem chrześcijańskiej Europy.
(Odchodz± majestatycznie przy dźwiękach np. Gregorian)
(UKŁAD CHOREOGRAFICZNY -na tle podkładu muzycznego "Taki świat - intro"- Budka Suflera, CD
New Abra 1995 pojawia się ubrana w zwiewn±, niebiesk±, tiulow± suknię dziewczyna - wyobrażenie Europy,
tańczy, dookoła niej pojawia się 12 innych tancerek, otrzymuj± od Europy gwiazdy, z którymi rozchodz± się
koliście , tworz±c rodzaj orbity, w końcu eksponuj± flagę Unii Europejskiej i cytuj± wypowiedzi SŁAWNYCH
LUDZI, Europa komentuje, czyje to słowa.)
- "Historia Europy jest wielk± rzek±, do której wpadaj± rozliczne dopływy i strumienie, a różnorodność
tworz±cych j± tradycji i kultur jest jej wielkim bogactwem. .... Nie będzie jedności Europy, dopóki nie będzie
ona wspólnot± ducha".
(Jan Paweł II, przemówienie do prezydentów siedmiu państw europejskich, Gniezno, 3 czerwca 1997 r.)
- "Podstaw± jedności Europy jest idea wspólnoty chrześcijańskiej, kultura i cywilizacja
europejska".
(Konrad Adenauer)
- "Pragnieniem moim... jest to, by Europa suwerenna i wyposażona w wolne instytucje rozszerzyła się
kiedyś aż do granic, jakie wyznacza jej geografia, a bardziej jeszcze historia".
(Jan Paweł II w Parlamencie Europejskim w Strasburgu 11 października 1988 r.)
- "Jeśli jest coś takiego jak europejskość, Polska musi być w jego centrum"
(Tak o miejscu Polski w Europie powiedział Ralf Dahrendorf - niemiecki socjolog i politolog prof.
Uniwersytetu w Hamburgu, dyrektor London School of Economics, jeden z głównych twórców teorii konfliktu
- " Soziale Klassen und Klassenkonflikt")
- "Polska ma pełne prawo, aby uczestniczyć w ogólnym procesie postępu i rozwoju świata, zwłaszcza
Europy... Doświadczenie dziejowe, jakie posiada Naród polski, jego bogactwo duchowe i kulturowe mog±
skutecznie przyczynić się do ogólnego dobra całej rodziny ludzkiej, zwłaszcza do umocnienia pokoju i
bezpieczeństwa w Europie".
(Jan Paweł II W Parlamencie RP, Warszawa 11 czerwca 1999 r.)
- A gdzieś pośrodku tej wspaniałej europejskiej rodziny stoimy MY - MŁODZI GNIE¬NIANIE
(Rozbiegaj± się we wszystkie strony, pozostaj± dwie osoby, rozsuwa się kurtyna, na scenie widać
dawn± kuźnię z tradycyjnymi akcesoriami kowalskimi.)
Dialog między dwiema osobami:
- Któż to taki?
- Nie wiesz? To najpracowitszy z bogów - Hefajstos. Jest samotnikiem, w swej kuźni pracuje dniem i noc± -
kuje pioruny dla Zeusa, naprawia rydwan Słońca; komu potrzebna tarcza czy miecz lub piękny pancerz ze złota
- ten idzie do Hefajstosa i wie, że mu kulawy kowal nie odmówi.
- Słyszałam, że wszystko, co wychodzi z jego r±k, jest dziwnie piękne i misterne. A czy je-go dzieło służy
również m±drości?
- Oczywiście, Hefajstos to bóg ognia, tej dźwigni wszelkiego postępu. Kocha ludzkość i od zawsze uczy
wszystkich obrabiania metali i wykonywania dzieł sztuki.
- Poprośmy go, by i dla nas wykuł dzisiaj coś misternego.
- Hefajstosie, niechaj twa pracownia stanie się dzisiaj kuźni± europejskich talentów!
(Do mikrofonu podchodzi kulawa, muskularna, brodata postać z młotem w ręku lub innym przedmiotem wskazuj±cym
na zawód kowala.)
Hefajstos:
Cał± bezkształtn± masę kruszców drogocennych,
Które zaległy piersi mej gł±b nieodgadł±,
Jak wulkan z swych otchłani wyrzucam bezdennych
I ciskam j± na twarde, stalowe kowadło.
Grzmotem młota w ni± walę w radosnej otusze,
Bo wykonać mi trzeba dzieło wielkie, pilne,
Bo z tych kruszców dla Was serce wykuć muszę,
Serce hartowne, mężne, serce dumne, silne.
Lecz gdy ulegniesz, serce, pod młota żelazem,
Gdy pękniesz przeciw ciosom stali nieodporne:
W pył cię rozbij± pięści mej gromy potworne!
Bo lepiej giń, zmiażdżone cyklopowym razem,
Niżbyś żyć miało własn± słabości± przeklęte,
Rys± chorej niemocy skażone, przeklęte. (L. Staff ,,Kowal")
Osoba I i II:
- O wykuj, wykuj nam serce hartowne, m±drości± silne,
- Niech rozum i myśl wszelaka buduj± potęgę naszego miasta!
(Hefajstos zabiera się do dalszej pracy.)
Obserwator:
Podobał mi się miech, poruszany sznurem.
Może ręka, może nożny pedał, nie pamiętam.
Ale to dmuchanie, rozjarzanie ognia!
I kawał żelaza w ogniu, trzymany cęgami,
Czerwony, już miękki, gotów do kowadła,
Bity młotem, zginany w podkowę,
Rzucany w kubeł z wod±, syk i para... (Cz. Miłosz "Kuźnia")
Hefajstos:
A ja patrzę, patrzę. Do tego jestem wezwany,
By młodym Europejczykom nadzieję dać.
Niech wiedz±, niech wierz±, że nauka
to nieodgadniony klucz do wszelkiej m±drości.
A szkoła to kuźnia ich talentu.
Osoba prowadz±ca: A teraz uchylimy r±bka tajemnicy i powiemy, na czym będzie polegała nasza
zabawa. Każda drużyna musi najpierw zdobyć paszport Europejczyka. Wtedy otrzymuje pierwsze punkty i próbuje
swoich sił w kolejnych etapach turniejowych zmagań. I tak :
- Gnieźnianin myśli i potrafi szukać informacji .
- Gnieźnianin podróżuje i zwiedza.
- Gnieźnianin wykorzystuje znajomość obcego języka.
- Gnieźnianin liczy i bierze udział w "monetarnym szaleństwie".
- Gnieźnianin może uczyć się w każdej europejskiej szkole.
- Gnieźnianin czyta, słucha, gra i tańczy.
- Wreszcie gnieźnianin zbiera laury.
Gnieźnianin zdobywa paszport europejczyka
(Osoba prowadz±ca zapowiada hasło tytułowe; przy odgłosach ruchu ulicznego na scenie pojawia się
makieta londyńskiego autobusu; w każdym okienku jest koperta z zestawem 2 zagadek dla poszczególnych drużyn;
zapraszamy reprezentantów na scenę; po wylosowaniu przedstawiciele drużyny maj± minutę na poprawn±
odpowiedź; publiczność ma okazję usłyszeć nie tylko rozwi±zanie, ale też treść.)
Uczeń recytuje wiersz wprowadzaj±cy do zabawy.
Jeśli przemierzyć chcesz Europę
I na Alp szczyty spojrzeć wysokie
Lub gdy rozwijać zechcesz talenty
Wsiadaj - zaprasza cię ekspres szkolny.
Rozwi±ż zagadkę - będzie wstęp wolny.
(Wykorzystano 15 rymowanek Agnieszki Sas zamieszczonych w Biuletynie wyd. "Żak" 2003, nr 1.)
Przypomnijmy, europejski paszport wprowadzony został po raz pierwszy na posiedzeniu w Rzymie 1 XII 1985
r., posiada ten sam walor prawny, co paszporty wydawane przez inne państwa, symbolizuje przynależność do
Wspólnoty Europejskiej ( bordowy kolor okładki, napis Unia Europejska, nazwa państwa, którego obywatelem
jest posiadacz paszportu).
ZAGADKA I
Piękna stolica- miasto walczyka
Tańca i pieśni tu nie unikaj...
Nasz król Jan III- wodzowska głowa
Od Turków dzielnie je uratował...
A góry jakie w tym pięknym kraju-
Polscy narciarze dobrze je znaj±!
Sam Adaś Małysz - nad skoczki skoczek
Nie raz trenował na tamtych zboczach.
Mówcie, by zyskać gromkie oklaski-
Jakie to państwo z naszej " Piętnastki"
|
ZAGADKA II
Na mapie - jakby wielkie bucisko-
Jest tam Wezuwiusz , Pompei blisko...
I Wieczne Miasto, które zachwyca
Oraz Piotrowa święta stolica...
Że m±drej głowie- to dość dwie słowie-
Jakie to państwo? Któż mi odpowie? |
ZAGADKA III
Tam się wykluło brzydkie kacz±tko...
Tam z zapałkami marzło dziewcz±tko-
Snuł pan Andersen swych baśni w±tek...
I klocków "lego" tam był pocz±tek!
Jakie to państwo?- zgadniecie łatwo-
A więc do dzieła roztropna dziatwo |
ZAGADKA IV
Jest ponoć krajem jezior tysi±ca
I choć nie patrzy tu nadmiar słońca
Możesz przebywać nawet przy faunie,
A ciepło znajdziesz w gościnnej saunie
Lub się ogrzejesz przy reniferze...
Jakie to państwo? ¦miało i szczerze...
|
ZAGADKA V
Pod Akropolem - stare kamienie,
Amfiteatry, chóry na scenie...
Gaje oliwne, Korynt, Pireus,
Z wyżyn Olimpu spogl±da Zeus...
Morze Egejskie z wod± wspaniał±...
Jakie to państwo? Szczerze i śmiało. |
ZAGADKA VI
W rytmie flamenko napięcie rośnie,
A kastaniety klaszcz± donośnie...
Korrida wabi ż±dnego wrażeń,
No a Majorka to przedmiot marzeń.
I Costa Brava cudne wybrzeże...
Jakie to państwo? ¦miało i szczerze.
|
ZAGADKA VII
Płynie Sekwana u stóp Notere Damu,
W Luwrze naczelnym punktem programu
Jest Mony Lizy uśmiech przesławny...
A nad Loar± czar zamków dawnych...
I Lazurowe kusi Wybrzeże...
Jakie to państwo? ¦miało i szczerze.
|
ZAGADKA VIII
Część tego kraju to s± poldery-
Wydarty morzu grunt żyzny, szczery...
Wiatrak tam stoi blisko wiatraka
I tulipanów obfitość taka...
Co to za państwo? Odgadn±ć łatwo...
Zatem odpowiedz- szanowna dziatwo!
|
ZAGDAKA IX
Zielon± wysp± często jest zwana,
Z Angli± przez wiele wieków zwi±zana-
Dziś protestanci i katolicy
Nie lubi± innych w swej okolicy...
Na kobzie graj± melodie żwawe-
Jakie to państwo? Bardzo ciekawe...
|
ZAGADKA X
Po zjednoczeniu - wielka potęga,
Po dobrobytu trofea sięga
I pierwsze miejsce na Olimpiadzie...
Znacie Goethego w dobrym przekładzie
Tego bliskiego Polski s±siada
Wnet odgadniecie... Kto odpowiada?
|
ZAGADKA XI
Kraina piękna, ciepła, szczęśliwa,
Atlantyk plaż jej stopy obmywa...
Do Sanktuarium w cichej Fatimie
Co roku strumień pielgrzymów płynie...
Żeglarze żyj± tu i górale...
Co to za państwo? Nienudne wcale...
|
ZAGADKA XII
Big Ben wydzwania swoj± piosenkę,
Elżbiecie Drugiej czyni±c podziękę,
Że już pół wieku włada wzorowo
Wyspiarskim krajem. Więc ruszcie głow±-
I we mgle pij±c łyczek herbatki -
Jakie to państwo? Powiedzcie dziatki!
|
ZAGADKA XIII
Ongiś z "potopem" do nas przybyli,
Lecz Częstochowy... nie! Nie zdobyli...
Dali nam królów spod znaku Wazy-
Dziś nie czujemy do nich urazy...
O jakie państwo z " Piętnastki" chodzi?
Odpowiadajcie, geniusze młodzi...
|
ZAGADKA XIV
Małe państewko- lecz Księstwo Wielkie,
Na mapie widzisz jakby kropelkę
Pomiędzy Belgi±, Francj±, Niemcami...
Jakie to państwo? Zgadnijcie sami...
|
ZAGADKA XV
Państwo bogate, chociaż nieduże-
W Europejskiej Unii " na górze".
Jego stolica -Unii stolic±!
Jakie to państwo? Bystrzy wnet chwyc±...
|
ZAGADKA XVI
Wracasz tu chętnie z wielkich wojaży,
I choć do Unii wszystkim się marzy, pomnij, że kraj ten od króla Piasta,
Zawsze potęg± kultury wzrastał.
Dziś wybrać miejsce szesnaste w rzędzie
Pragnie ten naród, co pcha się wszędzie. |
|
Uczeń:
Pora już wracać do Grodu Lecha,
Gdzie Stare Miasto, gdzie Piastów strzecha...
I gdzie od wieków nasz polski orzeł
Nad kontynentem fruwał niezgorzej...
I dziś do Unii doleci godnie -
Byle rozważnie, byle swobodnie.
(Emitujemy fragmenty piosenki Krzysztofa Krawczyka "Europo, witaj nas..." Drużyny, kibice i
zaproszeni goście przechodz± do BIBLIOTEKI zwiedzić okolicznościow± wystawę. Komisja w przerwie
przyznaje punkty za foldery, albumy i plakaty.)
Gnieźnianin myśli i potrafi szukać informacji
Język angielski jest jednym z oficjalnych języków UE. Uczniowie maj± to szczęście, że mog± go
poznawać już od wczesnych lat szkoły podstawowej. Ale nauka języka to nie tylko zapamiętywanie słówek i
reguł gramatycznych. Integraln± części± tego procesu jest zapoznawanie z histori± i kultur± narodu posługuj±cego
się tym językiem. Mamy jeszcze w pamięci Wielkanoc, najważniejsze święto dla chrześcijan. Jest ono
rozmaicie celebrowane na całym świecie. Dowiecie się o tym z artykułu pt. EASTER AROUND THE WORLD
ZADANIE 1. W podanym tekście wyszukaj odpowiedzi na następuj±ce pytania Podczas pracy można posługiwać
się "Słownikiem angielsko - polskim / polsko - angielskim".
EASTER TRADITIONS - tradycje wielkanocne
GERMANY : Some Germans think it is good luck to eat green food on Thursday before Easter. At one
time, some even believed that if they didn’t eat a green salad they would turn into donkeys. Germans started
the tradition of Easter bunny. A traditional children’s game played on Saturday night before Easter is the
rolling of eggs on tracks made of sticks. On Easter night huge festival fires are lit on hilltops.
THE UNITED KINGDOM : Today’s Easter celebrations resemble the American tradition. Lots of
chocolate Easter eggs are consumed! In the past, however customs were quite different. On Easter Monday, men
carried their wives in chairs covered with white fabric and decorated with colourful ribbons. The
following day, the ladies carried the men in the same way. The custom was to remind people of Christ rising
from the grave. Tradition also influenced the Monarchy. The sovereign used to wash the feet of the poor
on Thursday beforeEaster. The King or Queen washed the feet of as many people as the sum of his or her age.
WALES : The Welsh customarily decorated the graves of family members and friends on Easter
Saturday. Decked with flowers the graveyard became a reminder of the promise that because of
Christ’s resolution Christians will also one day be raised from the dead.
FRANCE : Church bells hang silently from Good Friday until Easter morning. The legend is that the
bells do not ring because they go to Rome and return bringing gifts. When the bells ring at Easter, children
go outside to collect Easter eggs and sweets that have " have fallen from the sky ". Occasionally one may
hear the greeting " Happy New Year! " This is an ancient carry over from the time when Easter was
sometimes on the same day as the beginning of a New Year.
ITALY : In Italy a visitor to a house never refuses the Easter eggs that have been blessed by the
priest for this occasion. Usually the eggs are placed in the middle of a sweet bread that has been shaped into
a chick, bunny, or doll. Making these special breads is a favourite family activity.
SWEDEN AND NORWAY : It is customary to bring budding branches from flowering trees into the
house. In the warmth of the home, the buds burst open just in time for Easter. Sometimes the branches
are made into Easter trees and hung with coloured eggs or feathers. On the night before Easter, children go
around in costumes delivering holiday letters and cards. They also set off fireworks.
THE NETHERLANDS : Throughout the country Easter is celebrated as a great Spring holiday. In homes
there are charmingly laid tables with decorations of coloured eggs and early flowers. Paasbrood, a
delicious sweet bread stuffed with raisins and currants is one of many traditional feast day
specialities.
GREECE : People carry lighted candles at midnight services on Easter Eve. The worshippers leave
the church with their candles lit. many believe it is good luck to keep them burning until they reach home. On
Easter Day a special bread is eaten. It is called the Bread of Christ. A Greek cross representing the
Crucifixion is always marked on its crust and the loaf is decorated with Easter eggs. On Easter Monday
tradition folk dances are performed.
(Tekst pochodzi z artykułu pt. "Easter Around The World", wydrukowanego w magazynie Anglorama nr
1/2000. Wydawca magazynu : Polski Instytut Kształcenia za Granic±, os. Na Murawie11A/6; 61-655 Poznań.)
PYTANIA
- Dlaczego niektórzy Niemcy uważaj±, że w Wielki Czwartek należy jeść żywność koloru zielonego ?
- Co Walijczycy zwykli byli robić w Wielk± Sobotę ?
- Ilu osobom monarcha brytyjski mył nogi w Wielki Czwartek ?
- Dlaczego, według legendy francuskiej, od Wielkiego Pi±tku do Wielkanocnego poranka milkn± dzwony kościelne
?
- Jakiego kształtu s± słodkie chlebki pieczone na Wielkanoc we Włoszech ?
- Co w Szwecji i Norwegii robi± dzieci w noc poprzedzaj±c± Wielkanoc?
- Co Grecy nios± do domów z nabożeństwa odprawianego o północy z Wielkiej Soboty na Niedzielę
Wielkanocn± ?
- Co można znaleźć w Paasbrood, słodkim chlebie pieczonym w Holandii na Wielkanoc?
Gnieźnianin podróżuje i zwiedza
ZADANIE 1
Aby wybrać się w podróż, trzeba zdecydować się, jakie państwa europejskie chcemy zwiedzić.
Zawodnicy otrzymaj± koszyki z flagami państw członkowskich UE. Zadanie polega na wylosowaniu rulonu,
rozpakowaniu dwóch znajduj±cych się w nim flag i podaniu do jakiego państwa należ±.
ZADANIE 2
Przyjrzyj się uważnie mapie Europy. Kolorem granatowym zaznaczono kraje członkowskie Unii Europejskiej
przed jej rozszerzeniem w maju 2004 r., na niebiesko państwa, które 16.04.2003 r. podpisały Traktat
Akcesyjny w Atenach i zostały przył±czone do Unii po 1.O5.2004r. Jeśli chcesz wyruszyć w podróż po
Europie, wykaż się znajomości± mapy i nazwij oznaczone numerami państwa.
(Uczniowie mog± wykorzystać informacje zamieszczone w broszurach wydanych przez Urz±d Komitetu
Integracji Europejskiej)
ZADANIE 3
Drużyny losuj± jedn± londyńsk± trasę i wykonuj± zadanie wg klucza, wykorzystuj±c środki
multimedialne oraz albumy zgromadzone w czytelni biblioteki
LONDON UNDERGROUND - londyńskie metro
Jesteś w Londynie. Do pewnych miejsc chcesz dotrzeć, korzystaj±c z metra. Masz do dyspozycji mapę sieci
metra w Londynie (można wykorzystać dowolny plan metra z przewodnika po Londynie). Twoim zadaniem jest :
- Odszukać miejsce, z którego zaczynasz swoj± podróż po Londynie (dla ułatwienia podane s± współrzędne
tego miejsca na mapce).
- Korzystaj±c ze wskazówek dotrzeć do celu podróży.
- Nazwać stację metra, do której dotarłeś.
- Powiedzieć, z czym kojarzy ci się nazwa tej stacji.
- Poszukać obrazka zwi±zanego z t± nazw±.
1. Jesteś na stacji SEVEN SISTERS
- jedziesz lini± VICTORIA w kierunku FINSBURY PARK
- na stacji FINSBURY PARK przesiadasz się na linię PICCADILLYi jedziesz w kierunku ARSENAL
- na stacji HOLBORN przesiadasz się na linię CENTRAL i jedziesz w kierunku CHANCERY LANE
- wysiadasz na drugiej stacji.
2. Jesteś na stacji FINCHLEY ROAD
- jedziesz lini± METROPOLITANw kierunku BAKER STREET
- na stacji LIVERPOOL STREET przesiadasz się na linię CENTRAL i jedziesz w kierunku BETHNAL
GREEN
- na stacji MILE END przesiadasz się na linię DISTRICT i jedziesz w kierunku STEPNEY
GREEN
- wysiadasz na pierwszej stacji po przecięciu się linii DISTRICT z lini± DOCKLANDS LIGHT
RAILWAY
3. Jesteś na stacji BALHAM
- jedziesz lini± NORTHERN w kierunku CLAPHAM SOUTH
- na stacji STOCKWELLprzesiadasz się na linię VICTORIA i jedziesz w kierunku VAUXHALL
- na stacji OXFORD CIRCUS przesiadasz się na linię CENTRAL i jedziesz w kie-runku BOND
STREET
- wysiadasz na stacji, gdzie linia CENTRAL krzyżuje się z liniami DISTRICT i CIRCLE
4. Jesteś na stacji ROYAL OAK
- jedziesz lini± HAMMERSMITH & Cityw kierunku WESTBOURNE PARK
- na stacji HAMMERSMITH przesiadasz się na linię PICCADILLY i jedziesz w kierunku BARONS
COURT
- na stacji SOUTH KENSINGTON przesiadasz się na linię DISTRICT i jedziesz w kierunku SLOANE
SQUARE
- wysiadasz na pierwszej stacji po skrzyżowaniu się tej linii z lini± VICTORIA
5. Jesteś na stacji KINGSBURY
- jedziesz lini± JUBILEE w kierunku WEMBLEY PARK
- na stacji BAKER STREET przesiadasz się na linię CIRCLE i jedziesz w kierunku GREAT
PORTLAND STREET
- na stacji KING’S CROSS ST. PANCRAS przesiadasz się na linię PICCADILLY i jedziesz w
kierunku RUSSELLSQUARE
- wysiadasz na pierwszej stacji po skrzyżowaniu się tej linii z lini± CENTRAL
6. Jesteś na stacji ROYAL ALBERT
- jedziesz lini± DOCKLANDS LIGHT RAILWAY w kierunku PRINCE REGENT
- na stacji BNK przesiadasz się na linię CENTRAL i jedziesz w kierunku SAINT PAUL’S
- na stacji HOLBORNprzesiadasz się na linię PICCADILLY i jedziesz w kierunku COVENT
GARDEN
- wysiadasz na stacji , gdzie linia PICCADILLY krzyżuje się z lini± BAKERLOO
Gnieźnianin wykorzystuje znajomość obcego języka
Europejczykiem nie zostaje się poprzez narodziny, lecz można się nim stać dzięki kształceniu. Nauka języków
- to, co nazywamy wielojęzyczności±, czyni z nas ludzi wszechstronnych. Nie bez przyczyny przypominamy
zatem dziś hasło:
"Granice mojego języka s± granicami mojego świata".
ZADANIE 4
Zwiedzanie Londynu ułatwiaj± liczne w tym mieście firmy turystyczne. Jedna z nich wydała ulotkę z
propozycjami niektórych londyńskich atrakcji. Zapoznajcie się z treści± tej ulotki, by odpowiedzieć na
zadane wam pytania.
LONDON SIGHTSEEING - ZWIEDZANIE LONDYNU
MADAME TUSSAUD’S : Madame Tussaud’s and the Planetarium are open every day (except Christmas Day).
10.00am weekdays and 9.30 am weekends. Last admission 5.30 pm, with earlier opening during the summer.
LONDON AQUARIUM : Dive through the oceans of the world, deep beneath Country Hall. Open daily 10.00
am to 6.00 pm. Last admission is one hour before closing.
SEGA WORLD : The world’s largest indoor entertainment centre. Open every day (except Christmas day)
from 10.00 am until midnight, Sunday to Thursday and until 1.00 am Friday and Saturday.
ROCK CIRCUS : "The Piccadilly Pop Mecca". Spanning 40 years of the best in rock and pop music.
Wax sculpted figures, music and memorabilia. Open every day (except Christmas Day) 11.00 am to 9.00 pm (10.00
pm Friday and Saturda) Tuesdays 12 noon to 9.00 pm.
CATAMARAN CRUISES : A one-way river trip between Charing Cross Pier and the Tower of London.
MOMI : Experience the magical world of film and television. Here you are the star! Open daily 10.00
am to 6.00 pm. Last admission 5.00 pm.
THE LONDON DUNGEON : Don’t miss a visit to London’s most thrilling attraction, where actors
ensure you have a perfectly horrible experience! Open April-Sept, 10.00 am to 5.30 pm, Oct-Mar 10.30am to 4.30
pm. Visit lasts 1-1½ hours.
THE TOWER OF LONDON : Home to the Crown Jewels, the Yeoman Warders and over 900 years of royal
history. Open Mar-Oct, Mon-Sat 9.00 am to 5.00 pm, Sun 10.00am to 5.00 pm. Nov-Feb, Tues-Sat 9.00 am to 4.00
pm, Sun-Mon 10.00 am to 4.00 pm.
THE TOWER BRIDGE EXPERIENCE : A fascinating exhibition situated inside the towers and engine rooms.
Open daily 10.00 am to 5.15 pm.
(Tekst pochodzi z ulotki "The Original London Sightseeing Tour".)
PYTANIA
- Jest lipcowa niedziela. O godzinie 8.20 przechodzisz obok The Tower of London. Jak długo
będziesz czekać na otwarcie tego obiektu ?
- Czy na zwiedzenie The London Dungeon wystarcz± trzy kwadranse ?
- Czy do London Aquarium możesz wejść o godzinie 17.30 ?
- Czy Sega World czynne jest w pi±tki i soboty tylko trzy godziny ?
- Jesteś w Londynie w czasie ¦wi±t Bożego Narodzenia. 25 grudnia wypadło w niedzielę. W jakich
godzinach możesz iść zwiedzić muzeum figur woskowych Madame Tussaud’s ?
- W jakie dni Rock Circus otwarte jest najdłużej, a w jakie najkrócej ?
- Z Catamaran Cruisers wyruszasz w rejs spod The Tower of London. O której godzinie wrócisz w to
samo miejsce ?
- Czy opuszczaj±c jako ostatni zwiedzaj±cy The Tower Bridge Experience zd±żysz jeszcze wejść do
MOMI ?
Gnieźnianin liczy i bierze udział w monetarnym szaleństwie
Banknoty EURO maj± po obu stronach wspólne motywy, przedstawiaj±ce najstarsze style architektoniczne
Europy. Trzy główne elementy to: na awersach - okna i bramy, czyli elementy siedmiu najważniejszych
stylów w architekturze europejskiej; na rewersach - kontur kontynentu europejskiego oraz mosty, symbol
ł±czenia tego, co rozdzielone. Zawodnicy wykonać musz± trzy zadania.
(Wykorzystujemy wzory banknotów i monet euro z broszury "ABC euro", wydanej przez WBK Bank Zachodni
S.A. oraz Gazeta Policyjna 2001, nr 48, s. 32.)
ZADANIE 5 - Dopasuj styl do nominału:
1. 500 euro 2. 200 euro 3. 100 euro 4. 50 euro 5. 20 euro 6. 10
euro 7. 5 euro
A. antyk grecki i rzymski B. barok i rokoko C. nowoczesna architektura XX wieku
D. romański E. architektura inżynieryjna XIX wieku F. renesansowy G. gotycki
ZADANIE 6
Pan Euzebiusz wpłacił w 2002 r. swoje zaoszczędzone 14400 zł na lokatę w euro, oprocentowan± 8% w
skali roku. W dniu wpłaty kurs euro wynosił 4,50 zł. Siostrzeniec pana Euzebiusza miał rozpocz±ć studia
zagraniczne i otrzymał w prezencie od wujka na zagospodarowanie w mieście uniwersyteckim połowę zaoszczędzonej
w ci±gu roku kwoty. Następnie pan Euzebiusz wpłacił pozostałe pieni±dze na dwuletni± lokatę euro
oprocentowan± 5 % w skali roku. Ile pieniędzy będzie miał na koncie na końcu 2005 r.
ZADANIE 7 - przyporz±dkuj monetę 1 euro do państwa.
Monety euro o nominałach 1 i 2 euro s± wykonane z dwóch, odmiennych w kolorze, rodzajów stopów metali.
Eurocenty zrobiono z kolei ze stopów jednolitych , z tym, że innych dla 1, 2 i 5 eurocentów, a innych dla
10, 20 i 50 eurocentów .
Na wspólnej stronie euro, na awersie przedstawiono 15 państw Unii Europejskiej, na mniej-szych nominałach
etapy jednoczenia się Europy bez granic. Rewersy monet różni± się od siebie w poszczególnych państwach
Unii Gospodarczej i Walutowej
1. Portugalia 2. Belgia 3. Irlandia 4. Francja 5 Włochy
6. Hiszpania 7. Luksemburg 8. Austria 9. Finlandi 10. Grecja
11. Niemcy 12. Holandia
Gnieźnianin może podj±ć próbę nauki w europejskiej szkole
Podczas tej zabawy uczniowie rozwi±zuj± krzyżówkę, której hasła zwi±zane s± z nauk±. Na podstawie
obrazka podaj± słowo w języku angielskim.
CROSSWORD - krzyżówka
ACROSS : 3 - mapa, 5 - ołówek, 6 - pióro, 8 - piórnik, 9 - ksi±żka, 11 - kreda, 13
- linijka, 14 - biurko, 15 - g±bka, 16 - gumka
DOWN : 1 - tornister, 2 - klej, 4 - temperówka, 5 - farbki, 7 - zeszyt, 10 - tablica,
12 - nauczyciel
Gnieźnianin czyta, słucha, gra i tańczy
Przysłowia s± m±drości± narodów: ostrzegaj± i radz±, stanowi± m±dry komentarz do sytuacji. Maj±
szeroki zasięg i zastosowanie. W angielszczyźnie potocznej przysłowia i zwroty przysłowiowe s± ci±gle żywe,
a bez nich rozmowa nie byłaby tak interesuj±ca. Warto więc przed wyjazdem do Anglii zapamiętać niektóre
z nich.
ZADANIE 8 - PROVERBS - przysłowia
Otrzymacie 10 przysłów angielskich. Każde z nich zostało podzielone na dwie części: A i B. Waszym
zadaniem będzie dopasowanie pocz±tków przysłów (część A) z ich zakończeniami (część B), a następnie podanie polskiego odpowiednika każdego z tych przysłów.
GRUPA A
1. There’s no place 2. Better late 3. As you make your bed 4. As poor as. 5. Practice. 6. All roads. 7
All’s well. 8. A friend in need 9. Necessity is 10. An eye for an eye
GRUPA B
A. so you must lie in it B. that ends well C. than never D. is a friend indeed E. the mother of invention
F. like home G. makes perfect H. and a tooth for a tooth I. lead to Rome J. a church mouse.
ZADANIE 9
(Drużyny wysłuchuj± fragmentów trzech hymnów państw członkowskich UE, maj± za zadanie
rozpoznać państwa, których hymny usłyszeli i zapisać ich nazwy na kartce.)
ZADANIE 10
(Drużyny rozpoznaj± dwa tańce, charakterystyczne dla wybranych państw U E, publiczność również
podziwia występ szkolnej grupy tanecznej, która prezentuje np. flamenco, walca po czym następuje
podsumowanie wyników, wręczenie nagród i uroczyste pożegnanie.)
Formuła i aktualna tematyka turnieju "Gniezno europejsk± kuźni± talentów" mog±, jak s±dzimy,
stanowić twórczo modyfikowany wzorzec dla innych szkół, bibliotek i punktów informacji europejskiej na
terenie naszego kraju.
Wyrażamy nadzieję, że taka impreza będzie pozytywnie inspirowała młodzież nie tylko do nauki języków
obcych, zawi±zywania przyjaźni i zacieśniania partnerskich więzi, ale też do skutecznego stawiania czoła
wszelkim wyzwaniom, przed jakimi staje współczesny Europejczyk.
BIBLIOGRAFIA
- Paweł Bożyk, Józef Misala, Integracja ekonomiczna, Warszawa 2003, tu Unia monetarna, s. 159-174.
- Zbigniew Czachór, Słowniczek europejski, Warszawa 1996.
- Zbigniew Czachór, Czesłw Mojsiewicz, Leksykon Unii Europejskiej, Wrocław 2002.
- Co to jest Unia Europejska? Oprac. Maria Zalewska- Zemła, Gliwice 1994.
- L. Ciamaga, E. Latoszek, K. Michałowska- Gorywoda, L. Oręziak, E. Teichman, Unia Europejska, Warszawa
1988, s. 11-26.
- Piotr Domański, Leksykon przysłów angielskich, Warszawa 1993.
- Grażyna Koczorowska, Drugi Zjazd Gnieźnieński- Gniezno 2000 w: "Kronika Wielkopolski" 2000,nr 3.
- Zygmunt Królak, Polska wobec wyzwań XXI wieku, Warszawa 2000, s. 5-48.
- W. Malendowski, M. Ratajczak, Euroregiony. Pierwszy krok do integracji europejskiej, Wrocław 1988.
- Czesław Miłosz, Kuźnia, [w:] Piotr Matywiecki, Od pocz±tku, antologia poezji polskiej, s. 166.
- Unia Europejska. Informator ogólny. Warszawa 2000. Informator dla młodzieży, Warszawa 2000.
- Unia Europejska. Informator o Kościołach. Informator o polityce kulturalnej, Warszawa 2000.
- "Unia Europejska" Miesięcznik 2002, nr 3. (Europa naszych dzieci)
- Irena Pietrzyk, Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony państw członkowskich, Warszawa 2002.
- Tomasz Panfil, Unia Europejska, wszystko, co musisz wiedzieć, Poznań 2003.
- Susan Sheerin, Jonathan Seath, Gillian White, Spotlight on Britain,- Oxford Universitety Press, London
1990 , str. 16 - 30.
- Standardy europejskie, pr. zbiorowa pod red. Zbigniewa Czachóra, Wrocław 2001, s. 13-21 s. 86.
- Leopold Staff, Wybór poezji, Wrocław 1981985 , BN I, 181, s. 3.
- Tajemnicza Wielkopolska pod red. Zygmunta Roli, Poznań 2000, s. 120-127.
- "Anglorama" nr 1/2000. Wydawca magazynu : Polski Instytut Kształcenia za Granic±, os. Na
Murawie11A/6; 61-655 Poznań.
|
|