Biblioteka w szkole Biblioteka w szkole
Szukaj: 
Aktualny numer 10/13
Na skróty
Aktualny numer
Prenumerata i zakup numerów archiwalnych
Archiwum
Zawartość wszystkich numerów "BwS"
w programie MOL
Wyszukiwarka
Informacje dla autorów
Sklep internetowy
Bibliografia materiałów repertuarowych dla szkół
Bank przydatnych
materiałów
Partnerzy
Galeria bibliotekarzy
KONTAKT
"Biblioteka w Szkole"
00-950 Warszawa
skr. pocztowa 109
email:
[email protected]
tel./fax 0-22 832 36 12
tel. 832 36 11
Nazwy miesi�cy

Sekrety imion 12 braci

czyli sk�d si� wzi�y nazwy miesi�cy


STYCZE�

Jego imi� pochodzi od wyrazu "styka�". Styka si� przecie�, czyli ��czy, stary rok z Nowym Rokiem. Jest przewa�nie lodowaty, a z mrozu lubi rze�bi� przepi�kne bia�e kwiaty.

Kiedy w styczniu deszcz leje, robi z�e nadzieje.

Stycze� mrozi - lipiec skwarem grozi.

B�j si� w styczniu wiosny, bo marzec zazdrosny.


LUTY

Dawno temu s�owo "luty" po staropolsku oznacza�o mro�ny, srogi, okrutny, z�y. To prawda, �e potrafi by� najzimniejszy i najbardziej dokuczliwy ze wszystkich swoich braci. Jednak gdy si� ciep�o ubierzecie, zaprasza was na zimowe harce lodowo-�niegowe.

Idzie luty - w�� ciep�e buty.

Gdy luty z wiatrami, rych�a wiosna przed nami.


MARZEC

Jego imi� wywodzi si� z j�zyka �aci�skiego. W staro�ytnym Rzymie by� to miesi�c po�wi�cony bogowi wojny - Marsowi. Mars min� mia� marsow�, czyli bardzo gro�n�. "Martius" w �acinie oznacza "miesi�c Marsa", czyli ten, w kt�rym ta planeta �wieci najja�niej. U nas jest zapowiedzi� wiosennych dni.

W marcu jak w garncu.

�nieg marcowy owocom niezdrowy.


KWIECIE�

Kwieci, czyli zdobi ziemi� rozkwitaj�cymi pierwszymi wiosennymi kwiatami, kt�re wywabia przedwcze�nie ciep�o promieni s�onecznych. Dawniej nazywano go ��ykwiatem albo nawet zwodzikwiatem, bo te wczesne bukiety, kt�re przynosi, zwodz� rych�ym nadej�ciem cieplejszych dni.

Kwiecie� - plecie�, bo przeplata troch� zimy, troch� lata.


MAJ


Miesi�c ten Rzymianie po�wi�cili bogini Mai, matki boga Merkurego. Wkracza� przystrojony kwiatami i zio�ami. Zaczyna� si� czas rado�ci ca�ej przyrody (pe�en rado�ci, mi�y - to po �acinie "majus"). Od niego w�a�nie po�yczy� sobie imi� nasz pi�ty miesi�c ze s�owikiem, miesi�c zakochanych.

Grzmot w maju - znak urodzaju.

Gdy w maju plucha, w czerwcu posucha.



CZERWIEC

Nazwa tego miesi�ca wi��e si� z male�kim owadem - czerwcem polskim. Kiedy� w�a�nie w czerwcu zbierano jego poczwarki, suszono je na s�o�cu i wyrabiano z nich czerwony barwnik - purpur� - do farbowania p��tna. Nazwa mo�e wywodzi� si� te� st�d, �e wylegaj� si� wtedy czerwie - larwy pszczele, czyli potomstwo pszcz�.

W czerwcu si� poka�e, co nam B�g da w darze.


LIPIEC

Wzi�� sobie imi� od lip. Przecie� kwitn� one w tym czasie. Ich wspania�y zapach wabi pszczo�y, kt�re pracowicie zbieraj� lipowy nektar.

W lipcu k�os si� korzy, �e niesie dar bo�y.

Lipcowe upa�y - wrzesie� doskona�y.

Lipiec - ostatek starej m�ki wypiec.


SIERPIE�

Kiedy� na polach dzwoni�y w tym czasie sierpy �niwne, kt�rymi �cinano zbo�e. Dzi� zast�piono je ogromnymi maszynami, ale sierpie� pozosta� sierpniem.

Sierpie� - lekarstwo od g�odowych cierpie�.

Je�li w sierpniu gor�co b�dzie, to zima w �niegu d�ugo zasi�dzie.


WRZESIE�

Dziewi�ty brat zawdzi�cza swoje imi� fioletowym wrzosom. Kwitn� one w lasach, przypominaj�c, �e rozpoczyna si� z�ota polska jesie�, z babim latem i malowniczymi chmurkami na niebie.

Skoro wrzesie�, to ju� jesie�.

Gdy we wrze�niu plucha - b�dzie zima sucha.


PA�DZIERNIK

Pa�dzierze to s�oma z lnu i konopi, kt�re ju� teraz rzadko si� uprawia. Kiedy�, gdy wi�kszo�� ubra� tka�o si� z lnu, wielu ludzi zajmowa�o si� przerabianiem tej ro�liny na p��tno. Podczas tej przer�bki powstawa�y odpady lnu - pa�dzierze. I w�a�nie o tej porze roku wsz�dzie pe�no by�o pa�dzierzy. Jesienny wiatr roznosi� je po �wiecie...

Gdy pa�dziernik ciep�o trzyma, zwykle mro�na bywa zima.


LISTOPAD

Jego imi� wywodzi si� od li�ci opadaj�cych z drzew. Szeleszcz� pod stopami, wiruj� na wietrze albo frun� niesione silnym podmuchem zawiei. Dlaczego listopad nie nazywa si� deszczopad, przecie� najcz�ciej jest deszczowy?

Jaka pogoda listopadowa, taka i marcowa.

W listopadzie go�o w sadzie.


GRUDZIE�

To miesi�c, w kt�rym po raz pierwszy porz�dnie zamarza ziemia. A w j�zyku naszych przodk�w, Pras�owian, zamarzni�ta ziemia to gruda. Na pociech� ofiarowuje nam �wi�ta Bo�ego Narodzenia.

Grudzie� - ziemi� grudzi i izdebki studzi.

Jak si� grudzie� zaczyna, taka b�dzie ca�a zima.

Spr�buj zgadn�� jaki to miesi�c:

  1. Jaki to miesi�c zamyka szko�y i daje dzieciom urlop weso�y?
  2. Choink� przynosz�, wi�c lubi� mnie ludzie. Na wigili� prosz�, nazywam si� ...
  3. Imi� swoje zdobi kwiatem. Zawsze zim� z wiosn� splata. A w og�le - chytra sztuka - bacz, by ciebie nie oszuka�!
  4. S�o�ce mocno przygrzewa, zbo�e szybko dojrzewa. W lipach brz�k pszcz� rozbrzmiewa. W jakim miesi�cu tak bywa?
  5. Przynosz� deszcze, szarugi, dzie� kr�tki, a wiecz�r d�ugi. Perkoza wysy�am za morza i je�a usypiam w borze. Z drzew li�cie ostanie spad�y. �wiat ju� utraci� jesienne barwy.
  6. Na �lizgawk�, narty, sanki, ciep�� kurtk� w�� i buty. Ju� nied�ugo przyjdzie wiosna, cho� panuje jeszcze ...
  7. M�wi�, �e w nim jak w garncu, nieustanna zmiana. S�o�ce grzeje w po�udnie, mrozek szczypie z rana, a do tego jeszcze przelatuj� deszcze!
  8. On dziesi�ty jest w kolejce, gdzie stoi dwana�cie miesi�cy.
  9. W jakim miesi�cu pod ci�ciem kosy oraz �niwiarek padaj� k�osy?
  10. Noworocznych wiele �ycze� niesie dzieciom mro�ny ...
  11. Ten miesi�c we wrzosie, szuka rydz�w po lesie. A kiedy rosa zginie, szuka orzech�w w leszczynie.
  12. Chocia� to miesi�c d�ugi, to najkr�cej si� nazywa. I co roku tym si� chlubi, �e zieleni� �wiat okrywa.

Odpowiedzi napisz na kartce i przynie� do biblioteki. W�r�d prawid�owych odpowiedzi zostan� rozlosowane nagrody ksi��kowe. Zapraszamy do zabawy!

Bibliografia:

  1. Duralska-Macheta T., Turbaczewska M. - Sekrety imion dwunastu braci. �wierszczyk 2003 nr 1
  2. Kopali�ski W�adys�aw - S�ownik mit�w i tradycji kultury. Warszawa, Pa�stwowy Instytut Wydawniczy 1987
  3. Zagadki dla najm�odszych: materia�y metodyczne /wyb�r i opracowanie Joanna Stec. Kielce, Oficyna Wydawnicza i Fonograficzna M.A.C. 1995
  4. Zbi�r przys��w i zagadek dla dzieci /wyb�r M. Przybysz-Piwko. Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1995


wersja spakowana w formacie Microsoft Word (567 KB)

dzia�: Kr�tkie gazetki na d�ugie przerwy