Projekt debaty dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej oraz gimnazjalistów

Metody i techniki: praca w grupach i indywidualna, dyskusje, kula, śnieżna, burza mózgów.

Środki i pomoce dydaktyczne: mapa fizyczna i polityczna Europy, atlasy, Kalendarz Europejczyka 2001, teksty źródłowe, Słownik terminów i pojęć historycznych, Historia - encyklopedia szkolna.

Czas: 90 minut

Uwaga: zajęcia mogą mieć charakter międzyklasowy lub międzyszkolny.

Przebieg spotkania

• Uczestnicy siadają w kręgu, przedstawiają się. Gospodarz spotkania - nauczyciel - tłumaczy cele spotkania i sposoby pracy (metody i techniki). Każdy uczestnik otrzymuje kartę i flamaster. Na tablicy jest namalowany herb z pytaniami. Naszym zadaniem jest naszkicowanie herbu i wypełnienie go według pytań (czas - 5 minut).

  Wzór:

  O SOBIE
  Jaka/jaki jestem? (cechy charakteru)	Co potrafię? (umiejętności)
  Co lubię? (ulubione zajęcia)	O czym marzę? (własne marzenia)
  .................................. (imię i nazwisko)

  Uczniowie odczytują informacje o sobie, przyklejają kartki taśmą do tablicy (czas - 10 min).
• Próba zdefiniowania (na zasadzie swobodnych skojarzeń) pojęć: Europa, Europejczyk, europejskość. Podział uczniów poprzez odliczenie do trzech.
  • jedynki wypowiadają się o Europie,
  • dwójki wypowiadają się o Europejczykach,
  • trójki wypowiadają się o europejskości.
  Ciekawsze wypowiedzi zapisywane są na tablicy wokół wypisanych tam słów, np.: EUROPA: nazwa kontynentu, stary kontynent, księżniczka fenicka, półwysep Eurazji. (czas: 10 min)
• Podział na grupy. Każda grupa losuje państwo, a następnie otrzymuje instrukcję. Można to zorganizować na zasadzie "stolików narodowych" (każdy kraj ma swój stolik, na którym znajduje się instrukcja dla grupy, pomoce, folia, na której można pisać, flamastry, ewentualnie symbol). Liczba grup uzależniona jest od liczby uczniów na zajęciach i możliwości technicznych. Grupy same wyznaczają sobie role, np. lidera, sekretarza itd. (Czas - 20 min).

  Instrukcje dla grup (propozycja):

  • Grecja
    Przedstawcie w formie plakatu wpływ kultury antycznej Grecji na współczesną Europę (świat). Objaśnijcie i uzasadnijcie swój plakat.
  • Romania
    Dokonajcie selekcji i wybierzcie trzy myśli dotyczące prawa rzymskiego. Zapiszcie je na folii i uzasadnijcie ich aktualności w dzisiejszym prawodawstwie.
  • Palestyna
    Napiszcie list do kolegi, w którym wykażecie, że chrześcijaństwo było i jest ważnym czynnikiem jednoczącym. List powinien liczyć od 10 do 15 zdań. Użyjcie zwrotów i pojęć: Biblia, działalność zakonów, pielgrzymki, uniwersytety, literatura religijna, ekumenizm. Skorzystajcie ze słownika i atlasu.
  • Galia
    Dokonajcie wyboru i wypiszcie z folderu te zabytki Francji, które uważacie za szczególnie cenne dla naszego kontynentu. Uzasadnijcie wybór trzema argumentami pod każdym zabytkiem, np. Katedra Notre Dame:
  • Germania
    Którzy władcy i w jaki sposób starali się zjednoczyć Europę w okresie średniowiecza? Dlaczego te próby kończyły się niepowodzeniami? Przypomnijcie znaczenie słowa: integracja. Uzupełnijcie tabelkę:

    Władca	Data/Wiek	Nazwa państwa
    1.		Cesarstwo Karolińskie
    2.		Bizancjum
    3.		Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego

  • Sclawinia
    Na podstawie atlasu, słownika oraz podręcznika wskażcie koncepcje integracyjne naszych władców w Europie Środkowej. Zadanie wykonajcie wokół umieszczonego na środku folii napisu: UNIA. Przypomnijcie znaczenie tego pojęcia.
• Przedstawienie pracy grup. Liderzy wyznaczają osoby, które przedstawią wynik pracy grupy (czas ok.35 min).
• Zadanie podsumowujące. Zredagowanie Dekalogu Europejczyka. W trakcie słuchania IX Symfonii Ludwika van Bethoveena uczniowie zastanawiają się, jaki powinien być Europejczyk. Po chwili tworzą dwójki w celu uzgodnienia wspólnego stanowiska, a potem w czwórkach konstruują wypowiedzi. (czas 10 min)
• Poniżej dekalog opracowany na podstawie zajęć z naszymi uczniami. Oczywiście należy uczniom pozostawić swobodę wyboru własnych priorytetów.
  1. Bądź patriotą,
  2. Zachowaj tożsamość narodową,
  3. Szanuj tradycje i obyczaje.
  4. Znaj wspólne korzenie kultury europejskiej.
  5. Bądź tolerancyjny.
  6. Bądź otwarty na inność.
  7. Porozumiewaj się z innymi narodami.
  8. Korzystaj ze zdobyczy informatyki.
  9. Dziel się swą wiedzą i doświadczeniem z innymi.
  10. Szanuj uniwersalne wartości ogólnoludzkie.
• Podziękowanie uczestnikom za aktywność.

Bożena Rodak
Maria Skólska
Sosnowiec
Szkoła Podstawowa nr 40