"Wojew�dzkie biblioteki pedagogiczne
w krajowej sieci wspďż˝pracy"
og�lnopolska konferencja
dyrektor�w wojew�dzkich bibliotek pedagogicznych
Sulej�wek, 3-4 pa�dziernika 2002

Konferencj� zorganizowa� Centralny O�rodek Doskonalenia Nauczycieli i Pedagogiczna Biblioteka Wojew�dzka w Warszawie.

Okazuje si�, �e CODN zamierza w r. 2003 uruchomi� projekt edukacyjny, kt�rego jednym z cel�w b�dzie wspierania wsp�pracy bibliotek pedagogicznych na terenie ca�ego kraju. O planowanych przedsi�wzi�ciach poinformowa�a Katarzyna Koszewska (wicedyrektor CODN) oraz Janusz Kostynowicz, kt�ry w CODN ma by� bezpo�rednim koordynatorem prac zwi�zanych z projektem. W�r�d najbli�szych zamierze� s� m.in.:

• rďż˝nego rodzaju dziaďż˝ania zmierzajďż˝ce do zainteresowania problemami bibliotek pedagogicznych kuratorďż˝w, urzďż˝dďż˝w marszaďż˝kowskich, placďż˝wek doskonalenia nauczycieli;
• dziaďż˝ania informujďż˝ce o pracach i moďż˝liwoďż˝ciach bibliotek pedagogicznych (wydawnictwa, informacja elektroniczna);
• zainicjowanie prac zmierzajďż˝cych do opracowania przez ekspertďż˝w sďż˝ownika haseďż˝ przedmiotowych dla zbiorďż˝w edukacyjnych
• prowadzenie form doskonalenia dla dyrektorďż˝w bibliotek pedagogicznych.

CODN zadeklarowa� du�� determinacj� do dzia�ania na rzecz bibliotek pedagogicznych i - co bardzo wa�ne - mo�liwo�� wykorzystania potencja�u O�rodka oraz pozyskania pieni�dzy na prace, kt�re zostan� okre�lone w planowanym projekcie.

Konferencja w Sulej�wku mia�a na celu wypracowanie potrzeb i zaplanowanie konkretnych form dzia�ania.

Tw�rczej atmosfery nie zdo�a�o zak��ci� wyst�pienie Joanny Michalak (wizytator w MENiS), kt�ra najpierw z satysfakcj� poinformowa�a, �e jest opracowane (i czeka ju� tylko na podpis minister �ybackiej) nowe rozporz�dzenie w sprawie zasad dzia�ania bibliotek pedagogicznych, a potem stanowczo odm�wi�a udost�pnienia tego materia�u (bo i tak ju� nic nie mo�na w nim zmieni�). J. Michalak zapewni�a, �e nad projektem rozporz�dzenia pracowa�a kilka lat, wi�c jest to dokument bardzo dobry i w niczym bibliotekom pedagogicznym nie zagra�a. Wysz�o wi�c na to, �e dyrektorzy bibliotek wojew�dzkich mog� sobie przez dwie doby w Sulej�wku rozmawia� o przysz�o�ci ca�ej sieci bibliotek, ale wara im od tre�ci podstawowego aktu prawnego, kt�ry lada dzie� ma zacz�� regulowa� dzia�anie bibliotek pedagogicznych. Ciekawe czy do MENiS jeszcze nie dotar�y wie�ci o obowi�zuj�cych od kilkunastu lat zasadach jawno�ci �ycia publicznego i podmiotowo�ci obywateli, czy te� by� mo�e w MENiS ju� zaczynaj� obowi�zywa� nowe standardy na linii urz�d-obywatele. Dosy� niepokoj�cy jest fakt, �e s�owa przedstawicielki MENiS o utajnieniu przed dyrektorami bibliotek rozporz�dzenia w sprawie zasad dzia�ania tych bibliotek zebrani przyj�li bez szemrania jako co� naturalnego. Nikt z dyrektor�w nie zaprotestowa�, ba - nikt nawet nie wybuchn�� �miechem.

Na sesj� plenarn� konferencji przygotowano interesuj�ce referaty. Z du�ym zainteresowaniem spotka�y si� zw�aszcza wyst�pienia:

• Ewy Kďż˝drackiej (CODN): "Wspďż˝praca wojewďż˝dzkich bibliotek pedagogicznych aspektem jakoďż˝ci";
• Boďż˝eny Boryczki (Oďż˝rodek Edukacji Informatycznej i Zastosowaďż˝ Komputerďż˝w) - na temat informatycznych aspektďż˝w wspďż˝pracy wojewďż˝dzkich bibliotek pedagogicznych;
• Wandy Klenczon (Biblioteka Narodowa) - "Wspďż˝praca wojewďż˝dzkich bibliotek pedagogicznych w tworzeniu wspďż˝lnego jďż˝zyka haseďż˝ przedmiotowych"

Podczas sesji warsztatowych podj�to (w grupach roboczych) pr�b� wypracowania harmonogramu zada� zwi�zanych z budowaniem krajowej sieci wsp�pracy bibliotek pedagogicznych.

Prof. Jacek Wojciechowski twierdzi^*, �e konieczno�� my�lenia o przysz�o�ci bibliotek pedagogicznych wynika g�ownie z faktu, �e biblioteki te istniej�. Gdyby nie istnia�y, to pewnie nikt nie my�la�by o ich powo�aniu. A skoro s�, to trzeba je dostosowa� do nowych okoliczno�ci. Konferencja w Sulej�wku pokaza�a, �e obszar�w do zagospodarowania dla bibliotek jest sporo.

Juliusz Wasilewski

Wg. danych z r. 2001 w Polsce by�o 350 bibliotek pedagogicznych. 41 z nich to samodzielne jednostki organizacyjne. Zdecydowana wi�kszo�� (341) bibliotek pedagogicznych prowadz� jednostki samorz�du wojew�dzkiego, 6 - samorz�du powiatowego, 3 - gminy. Najwi�cej bibliotek pedagogicznych jest w wojew�dztwach:

• mazowieckie - 43,
• ďż˝lďż˝skie i wielkopolskie - 33.

Najmniej bibliotek pedagogicznych jest w wojew�dztwach:

• opolskie - 12,
• ďż˝wiďż˝tokrzyskie - 13.

W r. szk. 1999/2000 w bibliotekach pedagogicznych zatrudnionych by�o 1764 pracownik�w merytorycznych, z czego wykszta�cenie magisterskie mia�o 1479 os�b, a wy�sze zawodowe (licencjat) - 85 os�b. Proporcjonalnie do liczby zatrudnionych najwi�kszy odsetek os�b z wykszta�ceniem wy�szym magisterskim by� w wojew�dztwach: kujawsko-pomorskim, �wi�tokrzyskim i ma�opolskim, najni�szy w dolno�l�skim, mazowieckim i lubuskim.

W r. 2000 zbiory bibliotek pedagogicznych liczy�y og�em 15 047 454 jedn. inw. Najwi�ksz� �redni� wielko�� zbior�w na jedna bibliotek� mia�y wojew�dztwa podkarpackie, kujawsko-pomorskie i opolskie, najmniejsz� - mazowieckie, podlaskie, �l�skie.

Najwi�kszy wska�nik �redniej liczby komputer�w na jedna bibliotek� pedagogiczna mia�y wojew�dztwa dolno�l�skie - 2,81, wielkopolskie - 1,91, ��dzkie - 1,62. Najni�szy wska�nik: podlaskie - 0,44, �wi�tokrzyskie - 0,54, �l�skie - 0,81.��czna internetowe posiada�o 57 bibliotek (najwi�cej w wojew�dztwie dolno�l�skim - 17, najmniej w wojew�dztwie �wi�tokrzyskim - �adna)Najwi�cej bibliotek pedagogicznych korzysta�o z oprogramowania SOWA (30), w dalszej kolejno�ci MAK (21) i Libra (11)

^{* J. Wojciechowski: Idee i rzeczywisto��: bibliotekarstwo pragmatyczne. Warszawa 2002}

Powr�t